علی محبوب دلها و معشوق انسانهاست
چرا؟ و در چه جهت؟
فوق العادگی علی در چیست که عشقها را برانگیخته و دلها را به خود شیفته ساخته
و رنگ حیات جاودانی گرفته است و برای همیشه زنده است؟
چرا دلها همه خود را با او آشنا میبینند و اصلًا او را مرده احساس نمیکنند بلکه زنده مییابند؟
مسلماً ملاک دوستی او جسم او نیست
زیرا جسم او اکنون در بین ما نیست و ما آن را احساس نکردهایم.
و باز محبت علی از نوع قهرماندوستی که در همه ملتها وجود دارد نیست.
هم اشتباه است که بگوییم محبت علی از راه محبت فضیلتهای اخلاقی و انسانی است و حب علی حب انسانیت است.
درست است علی مظهر انسان کامل بود و درست است که انسان نمونههای عالی انسانیت را دوست میدارد
اما
اگر علی همه این فضایل انسانی را که داشت میداشت:
آن حکمت و آن علم، آن فداکاریها و از خودگذشتگیها، آن تواضع و فروتنی، آن ادب، آن مهربانی و عطوفت،
آن ضعیف [نوازی]، آن عدالت، آن آزادگی و آزادیخواهی، آن احترام به انسان، آن ایثار، آن شجاعت،
آن مروّت و مردانگی نسبت به دشمن،... آن سخا و جود و کرم و ...
اگر علی همه اینها را که داشت میداشت
اما رنگ الهی نمیداشت
مسلماً این قدر که امروز عاطفهانگیز و محبت خیز است نبود.
علی از آن نظر محبوب است که پیوند الهی دارد.
دلهای ما بهطور ناخودآگاه در اعماق خویش با حق سر و سرّ و پیوستگی دارد،
و چون علی را آیت بزرگ حق و مظهر صفات حق مییابند به او عشق میورزند.
در حقیقت پشتوانه عشق علی پیوند جانها با حضرت حق است که برای همیشه در فطرتها نهاده شده،
و چون فطرتها جاودانی است مهر علی نیز جاودان است.
مطهری/جاذبه و دافعه علی علیه السلام/